Yapay zeka ve 5G ile Türkiye’nin yeni ekonomik vizyonu

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 7 Eylül 2025’te Resmi Gazete’de yayımlanan 2026–2028 Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye’nin dijitalleşme vizyonunu kamu hizmetlerinden sanayiye, eğitimden tarıma kadar geniş bir alanda yeniden tanımlıyor.

Yapay zeka (AI) destekli kamu karar sistemleri, 5G tabanlı üretim altyapısı, yerli teknoloji yatırımları, veri güvenliği politikaları ve dijital ekonomiyi büyütmeye yönelik girişim destekleri, programın temel unsurları arasında yer alıyor. OVP, dijital dönüşümü yalnızca teknik bir modernizasyon değil, ekonomik büyüme, kamu verimliliği ve ulusal teknoloji egemenliği için stratejik bir kalkınma aracı olarak konumlandırıyor. Program, Türkiye’yi küresel dijital ekonomide güçlü bir konuma taşımak için iddialı adımlar sunuyor.

YAPAY ZEKA İLE SEKTÖREL DÖNÜŞÜM

OVP, yapay zekayı kamu ve özel sektörde dijital dönüşümün merkezi bir unsuru olarak tanımlıyor. Program, AI teknolojilerinin kamu hizmetlerini modernize etmekten tarım ve sağlık gibi sektörlerde yenilikçi çözümler sunmaya kadar geniş bir alanda uygulanmasını hedefliyor. İşte programdan öne çıkanlar:

• Kamu Yönetiminde Yapay Zeka: Kamu kurumlarında yapay zeka destekli karar alma sistemlerinin geliştirilmesi, hizmet kalitesini artırmayı ve kaynak kullanımını optimize etmeyi amaçlıyor. E-Devlet uygulamalarında, AI tabanlı yönlendirme sistemleri, otomatik belge işleme ve vatandaş taleplerinin hızlı sınıflandırılması gibi yenilikler hayata geçirilecek. Bu sistemler, vatandaş odaklı hizmet sunumunu hızlandırarak bürokrasiyi azaltacak ve kamu yönetiminde verimliliği artıracak.
• Sektörel Uygulamalar: Tarımda, sensör verileriyle desteklenen yapay zeka algoritmaları, ürün verimliliğini artırmak için kullanılacak. Örneğin, tarımsal verimlilik analizi ve hastalık tahmini gibi uygulamalar, çiftçilere maliyet avantajı sağlayacak. Sağlıkta, görüntü işleme teknolojileriyle erken teşhis sistemleri geliştirilerek sağlık hizmetlerinin erişilebilirliği ve etkinliği artırılacak. Eğitimde ise adaptif öğrenme platformları, bireysel öğrenme ihtiyaçlarına uygun çözümler sunarak eğitim kalitesini yükseltecek.
• İnsan Kaynağı ve Ar-Ge Yatırımları: Yapay zeka alanında nitelikli insan kaynağı yetiştirmek için lisansüstü eğitim programları teşvik edilecek. Teknoparklar ve Ar-Ge merkezleri, kamu-özel sektör iş birlikleriyle güçlendirilecek. Üniversitelerde yapay zeka mühendisliği gibi yeni disiplinlerin müfredata entegrasyonu hızlandırılacak.
• Ulusal Yapay Zeka Stratejisi: OVP, 2021 Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nin güncellenmesini ve uygulama takviminin hızlandırılmasını öngörüyor. Kamu-özel sektör koordinasyonu güçlendirilerek, Türkiye’nin küresel AI ekosistemindeki konumu sağlamlaştırılacak.

1 Nisan 2026’da 5G dönemi başlayacak Haberi Görüntüle 5G: SANAYİ, LOJİSTİK VE AKILLI ŞEHİRLERİN ALTYAPISI

OVP, 5G teknolojisini dijital ekonominin temel altyapısı olarak konumlandırıyor ve sanayi, lojistik ile akıllı şehirlerde yenilikçi uygulamalar için kapsamlı bir yol haritası sunuyor:

• Altyapı Yatırımları ve Yerli Üretim: 5G altyapısının yaygınlaştırılması için kamu-özel sektör iş birlikleri artırılacak. Yerli üretim baz istasyonları ve ağ donanımları teşvik edilerek, özellikle savunma sanayi ve kritik iletişim altyapılarında 5G’nin güvenli entegrasyonu sağlanacak. Yerli teknoloji yatırımları, dışa bağımlılığı azaltmayı ve ulusal teknoloji egemenliğini güçlendirmeyi hedefliyor.
• Sanayi ve Lojistikte 5G Uygulamaları: Organize sanayi bölgelerinde 5G destekli otomasyon sistemleri kurulacak. Gerçek zamanlı veri analizi ve robotik kontrol mekanizmaları, üretim hatlarında verimliliği artıracak. Lojistik sektöründe, 5G tabanlı izleme ve yönetim sistemleri, tedarik zincirlerinin hızını ve güvenilirliğini güçlendirecek.
• Akıllı Şehirler: 5G teknolojisi, trafik yönetimi, enerji dağıtımı ve güvenlik sistemlerinde kullanılarak şehir altyapılarını dijitalleştirecek. Belediyelere yönelik dijital kapasite artırımı için pilot projeler ve finansal destekler sağlanacak. Örneğin, 5G tabanlı akıllı trafik sistemleri, şehirlerdeki ulaşım verimliliğini artıracak.
• Fiber Optik Ağların Yaygınlaştırılması: 5G’nin etkin çalışması için fiber optik ağlar ülke genelinde yaygınlaştırılacak. Özellikle kırsal bölgelerde dijital kapsayıcılığı artırmak amacıyla altyapı yatırımları hız kazanacak, böylece internet erişimi daha eşit bir şekilde sağlanacak.

DİJİTAL EKONOMİ İLE KÜRESEL REKABETE HAZIRLIK

OVP, dijital ekonomiyi büyütmek ve teknoloji girişimlerini desteklemek için de politikalar sunuyor.

• Fintek ve Dijital Hizmetler: Fintek, e-ticaret ve dijital hizmetler alanında faaliyet gösteren girişimler, finansal teşvikler, düzenleyici sadeleştirmeler ve uluslararası pazarlara erişim destekleriyle güçlendirilecek. Bu destekler, Türk teknoloji firmalarının küresel rekabet gücünü artırmayı hedefliyor.
• Siber Güvenlik ve Veri Güvenliği: Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi güncellenecek, kamu kurumlarında siber risk analizleri standart hale getirilecek ve kritik altyapıların korunması için yatırımlar artırılacak. Kişisel verilerin korunması ve kamu verisinin güvenli yönetimi için yerli veri merkezlerinin kapasitesi genişletilecek. Veri politikaları, Avrupa Birliği standartlarıyla uyumlu hale getirilerek dijital egemenlik güçlendirilecek.

EKONOMİK VE TEKNOLOJİK ATILIM

2026–2028 OVP, Türkiye’nin dijitalleşme sürecini hızlandıracak kapsamlı bir yol haritası sunuyor. Yapay zeka ve 5G teknolojilerine odaklanan program, ekonomik büyümeyi hızlandırmanın yanı sıra kamu hizmetlerinde etkinlik ve küresel rekabet gücü artışı vadediyor. Yerli teknoloji üretimi, veri güvenliği ve dijital egemenlik gibi alanlarda atılan adımlar, Türkiye’yi küresel dijital ekonomide güçlü bir konuma taşımayı amaçlıyor. Bu program, dijitalleşmeyi bir kalkınma aracı olarak benimseyerek, Türkiye’nin teknoloji odaklı bir ekonomik atılım gerçekleştirmesine zemin hazırlıyor.

AR-GE VE YENİLİK EKOSİTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ

OVP, teknolojide dışa bağımlılığı azaltmak ve uluslararası rekabetçiliği artırmak için Ar-Ge temelli yatırımları ve yenilikçi girişimcilik faaliyetlerini desteklemeyi de amaçlıyor:

• Sektörel önceliklendirmeyi esas alan hedefli sanayi politikaları hayata geçirilerek yüksek katma değerli üretim ve teknoloji odaklı dönüşüm temelinde dış pazarlarda rekabet gücü artırılacak.
• HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı kapsamında öncelikli teknoloji alanlarına yönelik büyük ölçekli yatırımlar, proje bazlı özelleştirilmiş mekanizmalar yoluyla desteklenecek.
• Teknolojide dışa bağımlılığı azaltacak ve uluslararası rekabetçiliği artıracak şekilde Ar-Ge temelli yatırımlar ve yenilikçi girişimcilik faaliyetleri desteklenecek, yenilik ekosisteminin bütüncül bir şekilde güçlendirilmesi sağlanacak.
• Üniversite sanayi işbirliği modeli kapsamında teknoloji platformları, ürünleştirme odaklı platformlar ve öncül Ar-Ge laboratuvarları etkin bir şekilde desteklenecek.
• Yapay zekâ, siber güvenlik, otonom sistemler, kuantum teknolojiler, hipersonik sistemler, yeni nesil malzeme teknolojileri ve uzay teknolojileri gibi kritik alanlarda Ar-Ge faaliyetleri desteklenecek ve bu alanlarda çalışan araştırma kurumları, üniversiteler ve özel sektör şirketleri arasındaki iş birliği teşvik edilecek.
• Yüksek teknolojili imalat sanayii sektörleri ile bilişim sektörlerinde büyüme potansiyeline sahip KOBİ’ler ve Turcorn olma potansiyeline sahip girişimler, kapasite gelişimi ve küresel rekabetçilik hedefiyle daha odaklı bir şekilde desteklenecek.

Haber Kaynak : HABERTURK.COM

“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”